Encyklopedia

Lokomotywa serii ST44 (oznaczenie producenta - M62; przydomek - "gagarin") jest spalinową lokomotywą produkcji radzieckiej, która przeznaczona jest do obsługi ruchu towarowego, jednakże lokomotywy tej serii wykorzystywane są również w ruchu pasażerskim. Pojazdy tej serii produkowane były w latach 1965-1988 w ukraińskim mieście Ługańsk, w tamtejszych Zakładach Produkcji Lokomotyw (Łuhanskij Tiepłowozobudiwnyj Zawod). Maszyny tej serii były eksportowane do wszystkich krajów bloku wschodniego, a także na Kubę (gdzie większość jeździ do dziś). Na potrzeby PKP wyprodukowano 1182 sztuki (w tym 68 przeznaczonych do jazdy po torach o rozstawie 1520 mm, głównie na Linii Hutniczo-Siarkowej, obecnie Linii Hutniczej Szerokotorowej - LHS). Lokomotywy eksploatowane na liniach normalnotorowych otrzymały numery inwentarzowe od 001 do 1113, a eksploatowane na LHS otrzymały numer od 2001 do 2068.

Lokomotywę napędza dwusuwowy, dwunastocylindrowy silnik wysokoprężny z przepłukiwaniem typu 14D40 i mocy 2000 KM. Posiada ona przekładnię elektryczną i jest przystosowane do sterowania wielokrotnego. Główną wadą tej lokomotywy jest jej paliwo- i olejożerność, co spowodowało, że wraz z szybką elektryfikacją linii kolejowych w Polsce maszyny te zaczęto w szybkim tempie wycofywać.

Braki lokomotyw dużej mocy zmusiły PKP do zaprzestania ich kasacji oraz stopniowe przywracanie "gagarinów" do ruchu. Zaletą tych lokomotyw jest brak przekaźnika nadmiarowo-prądowego, co powoduje, że ciężkie składy towarowe można prowadzić bez problemu jedną maszyną, gdzie w przypadku lokomotyw serii ST43 potrzebne byłyby dwie.

Prywatni przewoźnicy również zaczęli chętnie sprowadzać te lokomotywy z innych krajów (głównie z Niemiec i Estonii).

Postanowiono ponadto, że część lokomotyw jeżdżących po LHS zostanie zmodernizowana. W marcu 2005 roku z warsztatów chrzanowskiego FABLOK-u wyjechały pierwsze dwa zmodernizowane egzemplarze ST44. Otrzymały one nowe numery inwentarzowe - 3001 i 3002. Lokomotywy oprócz zmienionego wystroju kabin maszynisty otrzymały nowe silniki marki Caterpillar 3516B HD oraz nową prądnicę główną.

Na chwilę obecną ST44 są używane na wielu liniach niezelektryfikowanych oraz na LHS. PKP eksploatuje około 100 pojazdów tej serii. Ponadto lokomotywy te znajdują się na stanie wielu prywatnych przewoźników. Najczęściej występują tam pod swoim fabrycznym oznaczeniem M62.

Na terenie województwa zachodniopomorskiego lokomotywy serii ST44 stacjonują w lokomotywowni w Szczecinku i obsługują głównie pociągi towarowe na trasie Runowo Pomorskie - Szczecinek - Chojnice (- Tczew).

Modernizacje dla PKP Cargo

W latach 2008-2009 w bydgoskiej PESIE zmodernizowano 25 lokomotyw serii ST44. Najważniejszą zmianą była wymiana jednostki napędowej. Stary motor 14D40 zastąpiono nowoczesnym czterosuwowym silnikiem 12CzN26/26 produkcji rosyjskich zakładów w Kołomnie (stąd też wzięła się żargonowa nazwa zmodernizowanych "gagarinów"). Poprawiono estetykę w kabinie maszynisty, montując m.in. nowy pulpit oraz podniesiono komfort pracy poprzez montaż klimatyzacji w kabinie. Wszystkie unowocześnione maszyny zachowały oznaczenia serii, jednak przydzielono im nowy zakres numerów - od 1201 do 1251.