Encyklopedia

Budowa i pierwsze lata

Linię kolejową łączącą stolicę Niemiec z wówczas niemieckim miastem Stettin zbudowała powołana specjalnie w tym celu spółka Berlin-Stettiner Eisenbahn-Gesellschaft (BStE). Pomysł budowy powstał w 1835 r., a do realizacji przystąpiono 3 sierpnia 1840 r. Pierwszy odcinek z Berlina do Eberswalde (wówczas Neustadt) został ukończony i oficjalnie otwarty 30 lipca 1842 r., kolejny – do Angermünde 15 listopada, a ostatni – do Szczecina 15 sierpnia 1843 r. Linia do Szczecina była trzecią wychodzącą z Berlina i pierwszą, która dotarła na Pomorze. Była to także druga, po otwarciu odcinka Wrocław (Breslau) – Opole (Oppeln) linia kolejowa powstała w dzisiejszych granicach Polski.

Zgodnie z ówczesnym trendem nazywania stacji, końcowymi na linii były: Dworzec Szczeciński w Berlinie (Berlin Stettiner Bahnhof) i Dworzec Berliński w Szczecinie (Stettin Berliner Bahnhof). Ten pierwszy był zlokalizowany w miejscu, gdzie dzisiaj znajduje się stacja S-Bahn Nordbahnhof (obecną nazwę zyskał w 1950 r.), drugi to obecny dworzec Szczecin Główny, przemianowany na Hauptbahnhof po przedłużeniu linii do Stargardu (Stargard in Pommern – 34,5 km), która została otwarta 1 maja 1846 r.

Na nowo uruchomionej linii pociągi zatrzymywały się na stacjach w Bernau, Biesenthal, Neustadt (późniejsze Eberswalde), Angermünde, Passow i Tantow. Pierwszy rozkład jazdy ważny od 1 kwietnia 1844 r. uwzględniał 2 pary pociągów wyjeżdżających z Berlina i Szczecina w tych samych godzinach: 6:00 i 16:00, czas przejazdu wynosił od 4:20 do 4:30. Od 1851 r. zaczął kursować także pociąg nocny.

W latach 1851 – 1870 istniała kolej łącząca (Verbindungsbahn) pomiędzy berlińskimi dworcami czołowymi: Stettiner Bf., Hamburger Bf., Lehrter Bf., Potsdamer Bf., Anhalter Bf., Görlitzer Bf. i Schlesischer Bf. (wcześniej Frankfurter Bf.).

Tuż przed otwarciem linii do Stargardu koncesję na budowę linii dalej do Poznania (Posen) otrzymała spółka Stargard-Posener Eisenbahn Gesellschaft (SPE), linię tę otwierano odcinkami w latach 1847-1848. W 1851 r., kiedy to otwarto linię do Bydgoszczy (Bromberg) powstała stacja węzłowa w Krzyżu (Kreuz) na gruntach wsi Łokacz (Lokatz). Pierwszy rozkład linii SPE z 1848 r. nie uwzględniał postojów w tym miejscu. Do roku 1857 r. linią Berlin – Szczecin – Krzyż kursowały pociągi Pruskiej Kolei Wschodniej (Preußische Ostbahn) do Królewca (Königsberg), wtedy to zbudowano znacznie krótszy odcinek Frankfurt nad Odrą (Frankfurt an der Oder) – Kostrzyn (Küstrin) – Krzyż. W Szczecinie miały swoją siedzibę dyrekcja kolei BStE i SPE oraz deputacja dyrekcji Ostbahnu zajmująca się rozbudową sieci dróg żelaznych. Pierwszy pociąg z Berlina przez Szczecin i Krzyż do Bydgoszczy wyruszył 25 lipca 1851 r., w tym samym roku SPE została przejęta przez Ostbahn.

Według rozkładu z 1856 r. były 4 pary pociągów, wyjeżdżających z Berlina w godzinach: 6:15, 12:15, 17:30 i 23:00. Pierwszy i ostatni z nich były skomunikowane z pociągami w kierunkach: Stargard – Krzyż – Poznań, Krzyż – Bydgoszcz – Tczew (Dirschau) – Gdańsk (Danzig) i Tczew – Królewiec, pozostałe kursowały tylko do Krzyża, podobnie było w drodze powrotnej. Z Poznania i Gdańska wyjeżdżały także pociągi skomunikowane z pociągami Ostbahnu (Krzyż – Bydgoszcz – Tczew – Królewiec). Co ciekawe, w 1856 r. z powodu nieukończenia jeszcze mostów nad Wisłą i Nogatem, nie był oddany jeszcze do użytku odcinek z Tczewa do Malborka (Marienburg), przewozy na tym fragmencie uruchomiono oficjalnie 12 października 1857 r. W międzyczasie funkcjonowała komunikacja zastępcza w postaci wozów konnych i promu. Łączny czas przejazdu między Szczecinem a: Poznaniem wynosił ok. 6 godzin, Bydgoszczą ok. 6 godzin (nocny) i 8 godzin (dzienny), Gdańskiem ok. 10 godzin (nocą) i 12,5 godziny (w dzień), a Królewcem ok. 19-20 godzin. W rozkładzie tym podano także cennik przejazdów pomiędzy Berlinem a poszczególnymi stacjami. I tak podróż do Szczecina w klasie pierwszej kosztowała 4 talary, w klasie drugiej – 3 talary, a w klasie trzeciej – 2 talary, do Poznania odpowiednio 9,15 / 7,30 / 4,23, do Bydgoszczy 11,5 / 8,11 / 5,18, do Gdańska 15,11 / 11,16 / 7,21, a do Królewca 19,5 / 14,16 / 9,23. W latach 1867-1928 parowozy, które kursowały także na linii BStE budował wydział szczecińskiej stoczni „Vulcan”.

Nowe stacje i przystanki

22 grudnia 1863 r. uruchomiono drugi tor na linii pomiędzy Berlinem a Angermünde, a 1 sierpnia 1873 r. dalej do Szczecina. W 1857 r. otwarto dwie kolejne stacje na linii: Chorin (57,8 km) i Casekow (99,9 km), a w 1865 r. Scheune, czyli obecną Szczecin-Gumieńce (129,9 km). Na uwagę zasługuje także otwarcie linii obwodowej Berlina (Ringbahn) w 1872 r., w tym dworca Gesundbrunnen i połączenie go 5 lat później z Dworcem Szczecińskim. W 1898 r. został oddany dworzec podmiejski (Vorortbahnhof), z którego kursowały pociągi do Bernau (dzisiejsza linia S-Bahn S2), a także do Oranienburga i Velten koło Henningsdorf. Do 1911 r. na linii przybyło kolejne 20 stacji i przystanków, poniżej lista wszystkich istniejących przed wybuchem II wojny światowej i daty ich uruchomienia. Gwiazdkami oznaczono postoje obecnie kursujących pociągów Szczecin – Angermünde i Szczecin – Berlin i ich obecne nazwy.

Inne linie BStE i nacjonalizacja

Przez kolejne lata aż do upaństwowienia 1 stycznia 1879 r. sieć należąca do BStE rozrosła się o 774,2 km, czyli zarządzała torami o łącznej długości 943,2 km – była ona podzielona na 3 części: główna (Stammbahn – 282,8 km), tylnopomorska (Hinterpommersche Eisenbahn – 369,4 km) i przedniopomorska (Vorpommersche Eisenbahn – 291 km). Do pierwszej należały linie (w nawiasie rok otwarcia): Eberswalde – Wriezen (1866), Wriezen – Frankfurt nad Odrą i Angermünde – Bad Freienwalde (1876-77), do drugiej linie Stargard – Koszalin (Köslin) i Białogard (Belgard) – Kołobrzeg (Kolberg, 1859) oraz Koszalin – Gdańsk (1869-1870), a do trzeciej Angermünde – Stralsund, Szczecin – Pasewalk, Züssow – Wolgast (wszystkie 1863) oraz Pasewalk – Strasburg (Uckermark) (1866) i Ducherow – Świnoujście (Swinemünde, 1876). Od 1877 r. pociągi Kolei Północnej (Nordbahn) biegnącej w kierunku Neubrandenburga, Stralsundu i Rostocku zostały skierowane z Dworca Północnego (Nordbahnhof) na Dworzec Szczeciński. Ten pierwszy stał się od tej pory stacją towarową.

1 stycznia 1879 r. (wg innych źródeł 1 lutego 1880 r.) BStE została upaństwowiona – od tej pory pociągi na tej trasie uruchamiały Pruskie Koleje Państwowe (Preußische Staatseisenbahnen). Jednocześnie została utworzona w Szczecinie Królewska Dyrekcja Kolei (Königlichen Eisenbahndirection Stettin). Istniała ona do 31 marca 1881 r., kiedy przeniesiono ją do Berlina, a 1 kwietnia 1895 r. ponownie została ustanowiona. Jej siedzibą był budynek przy Lindenstraße 19-21 (obecnie 3. Maja 19-21). Do dziś na drzwiach budynku można znaleźć tablicę z nazwą dyrekcji. W zarządzie KED Stettin w tym czasie było 2205 km torów, z czego 600 km linii dwutorowych.

XX wiek

W 1910 r. nad linią kolejową powstał most kanału łączącego rzeki Hawela i Odra w pobliżu stacji Eberswalde. W ostatnim rozkładzie przed wybuchem I wojny światowej (ważnym od 1 maja 1914 r.) na trasie Berlin – Szczecin kursowały 24 pary pociągów, z czego 8 par zatrzymywało się na wszystkich bądź większości stacji i przystanków – część z nich jechało dalej, do/ze Stargardu. Pociągi dalekobieżne zatrzymywały się tylko na stacjach Eberswalde i Angermünde, kursowały one do Gdańska, Kołobrzegu, Międzyzdrojów (Misdroy) i Kamienia Pomorskiego (Cammin). W drugą stronę dojeżdżały tylko do Stettiner Bahnhof w Berlinie. Czas przejazdu pomiędzy Berlinem a Szczecinem dla najszybszych pociągów wynosił 2 godziny, natomiast dla regionalnych około godziny dłużej. Na odcinku ze Szczecińskiego Dworca Podmiejskiego do Bernau kursowały 22 pary pociągów, dodatkowo 3 pary skrócone do stacji Buch i 2 pary do Blankenburga. Tą podmiejską linią w 1924 r. przejechał pierwszy pociąg elektryczny, a w 1930 r. została ona włączona do systemu S-Bahn.

Po zakończeniu I wojny światowej, w listopadzie 1918 r. wszystkie dyrekcje kolei zostały pozbawione przymiotnika „königliche” („królewska”), a w konsekwencji wytyczenia nowych granic państwowych część z obszaru ich działania znalazła się w odrodzonej Polsce. Wtedy też przestała funkcjonować dyrekcja gdańska, której obszar pozostały w Niemczech (tzw. Republice Weimarskiej) 12 sierpnia 1919 r. rozdzielono pomiędzy dyrekcje w Szczecinie (linie na Pomorzu) i Królewcu (linie w Prusach Wschodnich). Do Eisenbahndirektion (ED) Stettin należał obszar pruskiej prowincji Pomorze (Pommern) oraz częściowo poza jej granicami: na zachodzie do linii Rostock – Stralsund – Neubrandenburg – Neustrelitz – Oranienburg, poza linią Neubrandenburg – Strasburg (Uckermark), na południe do stacji Bernau i Werneuchen (koło Berlina). Granica z ED Osten (z siedzibą we Frankfurcie nad Odrą) wyznaczały linie: Wriezen – Booßen oraz Boleszkowice – Godków – Stargard – Runowo Pom. – Szczecinek – Brzeźno Człuchowskie (Fürstenfelde – Jädickendorf – Stargard in Pommern – Ruhnow – Neustettin – Deutsch Briesen). W dalszej konsekwencji w 1920 r. dawne Pruskie Koleje Państwowe zostały włączone do nowo powstałej spółki Deutsche Reichseisenbahnen (Koleje Żelazne Rzeszy Niemieckiej), a od 1924 r. pod nazwą Deutsche Reichsbahn (Kolej Rzeszy Niemieckiej), której jedną z dyrekcji była ta w Szczecinie.

Nazwę „Stettiner Bahnhof” miała także położona w pobliżu dworca stacja na linii berlińskiego metra (U-Bahn) U6 otwarta w 1923 r., później przemianowana na Nordbahnhof, od 1991 r. na Zinnowitzer Straße, a od 2007 r. na Naturkundemuseum. W 1936 r., przed Igrzyskami Olimpijskimi odbywającymi się w Berlinie oddano do użytku fragment tunel północ-południe (Nord-Süd-S-Bahn-Tunnel) pomiędzy otwartą rok wcześniej stacją Humboldthain (zlokalizowanej między Gesundbrunnen a Stettiner Vorortbf.) a stacją Unter den Linden (obecnie Brandenburger Tor - Brama Brandenburska) przez Friedrichstraße. Wówczas to podmiejski dworzec szczeciński został przeniesiony pod ziemię. Dalszy odcinek do Yorckstraße został oddany dopiero w 1939 r.

Według rozkładu jazdy ważnego od 15 maja 1939 r., a więc tuż przed wybuchem II wojny światowej, na całym odcinku pomiędzy Berlinem a Szczecinem kursowało 18 par pociągów. Pociągi pospieszne (Schnellzüge, D-Züge) i przyspieszone (Eilzüge, E-Züge) kursowały dalej do Słupska (Stolp) oraz, wówczas częściowo przez terytorium Polski i Wolnego Miasta Gdańska do Królewca, a sezonowe także do Kołobrzegu (Kolberg) i Świnoujścia (Swinemünde). Poza tym ruch odbywał się także na fragmentach linii, m.in. z Berlina do Eberswalde (i dalej do Frankfurtu nad Odrą), z Berlina do Angermünde (do Stralsundu i Świnoujścia), z Angermünde do Szczecina i z Casekow do Szczecina.

Ostatni przed ustanowieniem nowych granic państwowych i zakończeniem wojny niemiecki rozkład 1944/45 ważny od 3 lipca 1944 r. zakładał kursowanie trzech par pociągów regionalnych na całej linii oraz dziewięciu par pociągów dalekobieżnych, kursujących m.in. do Królewca (już bez przekraczania granic), Gdańska, Słupska oraz Kołobrzegu i Świnoujścia.

Sytuacja po 1945 r.

W 1945 r. nowowytyczona granica państwowa pomiędzy Niemcami a Polską przecięła linię Berlin – Szczecin w 120 kilometrze od stacji Berlin Stettiner Bahnhof i ok. 14 km od stacji Szczecin Główny pomiędzy stacjami Rosow a Colbitzow (Kołbaskowo). W wyniku tzw. „reparacji wojennych” został zdemontowany drugi tor na linii. Koniec funkcjonowania Reichsbahndirektion Stettin ogłoszono w lipcu 1945 r. na stacji Benz (na północ od Lubeki) – tam też znajduje się tablica pamiątkowa na tę okoliczność. Jednak kolejarze z Rbd Stettin nadal pracowali w Szczecinie aż do 20 lipca, później siedzibę dyrekcji przeniesiono „tymczasowo” do Pasewalku. Ostatecznie jednak 6 października utworzona została dyrekcja kolei w Greifswaldzie podległa Deutsche Reichsbahn (DR), która przejęła nadzór nad liniami byłej Rbd Stettin, które pozostały w Sowieckiej Strefie Okupacyjnej Niemiec, późniejszej Niemieckiej Republice Demokratycznej (NRD). Polska administracja kolejowa dla Pomorza Zachodniego zaczęła funkcjonować od marca 1945 r. z tymczasową siedzibą w Pile, którą miesiąc później przeniesiono do Szczecinka. Ostatecznie 10 lipca utworzono Dyrekcję Okręgową Kolei Państwowych w Szczecinie, którą w 1975 r. nazwano „Pomorska DOKP” (okręg nr 8). Dyrekcja obejmowała obszar ówczesnego województwa zachodniopomorskiego, w granicach którego znajdowało się 3223 km linii kolejowych. Tuż poza nim znalazły się linie Łeba – Lębork – Bytów – Chojnice – Piła – Krzyż – Kostrzyn, w latach późniejszych granice zmieniano.

Tuż przed zakończeniem II wojny Dworzec Szczeciński został zamknięty z powodu inwazji Armii Czerwonej, a wkrótce potem eksplozja spowodowała zalanie tunelu S-Bahn Północ-Południe, który po remoncie został ponownie otwarty ponad 2 lata później. W 1950 r. została zmieniona jego nazwa ze względów politycznych na Dworzec Północny (Nordbahnhof), nie należy mylić nazwy tego dworca z poprzednim, który odtąd zyskał nazwę Eberswalder Straße. Po podziale Berlina sam dworzec znalazł się w jego wschodniej części, natomiast fragment „linii szczecińskiej” wraz ze stacjami Humboldthain i Gesundbrunnen w Berlinie Zachodnim. W wyniku tego podziału w maju 1952 r. dworzec został ostatecznie zamknięty, a 10 lat później budynek rozebrany. Z powodu budowy Muru Berlińskiego od 13 sierpnia 1961 r. na stacjach zachodnioberlińskich linii S2 oraz U6 i U8, których fragmenty znalazły się we wschodniej części miasta, przestały się zatrzymywać pociągi, należała do nich także Nordbahnhof. Stacje te zaczęto odtąd nazywać „stacjami-widmo” („Geisterbahnhöfe”), stan taki trwał aż do lat 1989-1992 r., Nordbahnhof otwarto ponownie 1 września 1990 r. Granica jak i sam mur prowadził tuż przy dawnym dworcu, ulicami Gartenstraße i Bernauer Straße, przy tej drugiej dziś znajduje się Miejsce Pamięci Muru Berlińskiego (Gedenkstätte Berliner Mauer) jak i jego fragmenty.

Po 1945 r. ruch pasażerski na polskim odcinku linii z Berlina ustał, a niemiecki odcinek z Angermünde do granicy stał się ślepą linią lokalną, przewozy były prowadzone do stacji Rosow do 1980 r., później skrócono relacje pociągów do Tantow. W 1980 r. część trasy po niemieckiej stronie do stacji Passow została zelektryfikowana – ten fragment jest też obecnie dwutorowy. Według rozkładu jazdy kolei NRD (DR, Deutsche Reichsbahn) ważnego na rok 1981/82 na trasie Angermünde – Tantow kursowało 5 par pociągów. Do 1953 r. kursowała jedna para pociągów Szczecin - Berlin, ale trasą okrężną przez Pasewalk. Czas podróży (uwzględniając odprawę graniczną) trwał 6-7 godzin.

Reaktywacja połączeń bezpośrednich

Do 1972 r., kiedy to dzięki podpisaniu zgody na ruch bezwizowy między Polską i NRD, uruchomiono połączenia ze Szczecina do Pasewalku (przez granicę w Grambow), stacja Szczecin Gumieńce obsługiwała tylko ruch lokalny do Dobrej Szczecińskiej. Rok później (według rozkładu ważnego od 3 czerwca 1973 r.) trasę nocnego pociągu z Gdyni do Szczecina (i z powrotem) wydłużono do stacji Berlin-Lichtenberg. Dodatkowo uruchomiono drugą parę pociągów tylko w relacji Szczecin Główny – Berlin-Lichtenberg, a w sezonie do 28 września ze Świnoujścia, przy czym na odcinku Świnoujście – Szczecin Gł. kursowały one jako pociągi osobowe, dalej jako pospieszne. Były to pierwsze od 28 lat pociągi pasażerskie, które przejechały po odcinku Szczecin Gumieńce – Tantow. Poniżej skrócony rozkład:

Pociągi te na odcinku niemieckim zatrzymywały się na stacjach: Angermünde, Eberswalde i Bernau. Rok później (od rozkładu 1974/75) nocnemu połączeniu nadano nazwę „Gedania”, dodatkowo 2 razy w tygodniu relację wydłużano do Chociebuża (Cottbus). Z Gdyni wyruszał w noce z czwartku na piątek i z niedzieli na poniedziałek, a z Chociebuża w noce z piątku na sobotę i z poniedziałku na wtorek. Od czerwca 1975 r. zlikwidowano bezpośrednie połączenie do Chociebuża oraz do Świnoujścia, a pociągi kursujące w relacji Szczecin – Berlin skierowano do stacji Ostbahnhof („Gedania” nadal kursowała do Lichtenbergu). Kolejna zmiana nastąpiła od czerwca 1980 r., kiedy pociągi 310/311 skierowano do stacji Szczecin-Niebuszewo. Od czerwca 1981 r. ponownie obydwie pary kursowały do stacji Lichtenberg, przy czym przez rok dzienne połączenie funkcjonowało „po ogłoszeniu”, a następnie zostało zlikwidowane, głównie za sprawą sytuacji politycznej w PRL. Przez następne lata jedyne połączenie Szczecina z Berlinem zapewniała para pociągów „Gedania” z/do Gdyni.

Połączenia po 1989 r.

Kolejna para doszła dopiero od maja 1989 r., kiedy to w rozkładzie pojawił się wakacyjny nocny pociąg z/do Olsztyna kursujący nietypową trasą przez Runowo Pomorskie, Szczecinek, Chojnice, Wierzchucin, Bydgoszcz, Toruń i Iławę. Rok później doszła kolejna para w relacji Szczecin-Niebuszewo – Berlin-Lichtenberg, wszystkie te 3 pociągi wyruszały ze Szczecina w godzinach porannych (3:40, 4:55, 7:14) i wracały wieczorem (17:58, 21:48, 23:10). Od połowy 1991 r. pojawił się pociąg wieczorny ze Szczecina (17:50), który przyjeżdżał tu rano (10:05), zamiast tego z rozkładu zniknęło połączenie z Olsztynem. Pociąg z Niebuszewa, który został skrócony do dworca głównego, rok później także został zlikwidowany. Od maja 1994 r. w rozkładzie pojawił się dzienny pociąg „Mare Balticum” z/do Gdyni, który podobnie jak „Gedania” w okresie od 6 do 28 września kursował ze Szczecina do Berlina-Lichtenbergu objazdem przez Kostrzyn i Küstrin-Kietz. „Gedania” prowadziła także wagony sypialne do Kaliningradu (czyli dawnego Królewca). Dodatkowo (poza wrześniem) kursowały 3 pary pociągów do/z Angermünde. Według rozkładu ważnego od 28 V 1995 r. do 1 VI 1996 granicę w Tantow przekraczało 8 par pociągów według poniższego rozkładu:

Od połowy 1996 r. pociąg wakacyjny ze/do Świnoujścia kursował także w niedziele, ale jego trasa na rok została skrócona do/z Angermünde, natomiast relacja „Mare Balticum” została wydłużona do/z Olsztyna, a rok później w wakacje aż do Ełku przez Mrągowo i Mikołajki. Od maja 1998 r. pociąg ze/do Świnoujścia kończył i zaczynał bieg na stacji Berlin-Zoologischer Garten, dołożono także jeszcze jedną parę do/z Berlina-Lichtenbergu. W rozkładzie ważnym od połowy 1999 r. po raz ostatni pojawiają się „Gedania” i „Mare Balticum” oraz pociąg wakacyjny weekendowy ze/do Świnoujścia, był także bezpośredni Tczew – Berlin-Ostbahnhof (i z powrotem). Od połowy 2000 r. na linii berlińskiej kursowały już tylko pociągi regionalne: jeden bezpośredni do/z Berlina-Lichtenbergu oraz 7 par do/z Angermünde, a przez rok dodatkowo także jedna para do/z Tantow – wszystkie one były skomunikowane z pociągami dalej do Berlina. Od grudnia 2002 r. zaczął kursować w weekendy bezpośredni pociąg ze Świnoujścia do Poczdamu.

Do Amsterdamu i Pragi

W sierpniu 2003 r. minęło 160 lat linii Berlin – Szczecin, informacja taka została zamieszczona nawet w Sieciowym Rozkładzie Jazdy Pociągów PKP. 10 lat później, 18 października 2013 r. niemiecka gmina Gartz (Oder) zorganizowała pociągi specjalne prowadzone parowozem na trasie Casekow - Szczecin i z powrotem oraz Szczecin - Tantow i z powrotem. Od grudnia 2004 r. do Szczecina wydłużono trasę niemieckiego pociągu InterCity nr 144/145 kursującego ze/do stacji Amsterdam Centraal. Wyjeżdżał on ze Szczecina o 6:11, a wracał o 19:38, czas jazdy do holenderskiej stolicy wynosił ok. 8,5 godziny, od końca 2006 r. jego trasę wydłużono o paręnaście kilometrów – do lotniska Schiphol. Od końca 2008 r. zmieniono jego nr na 148 i ograniczono kursowanie do sześciu razy na tydzień – do Szczecina nie wracał w soboty i nie wyjeżdżał w niedziele – tak kursował przez jeszcze 2 lata, po czym został ponownie skrócony do relacji Berlin Hbf. – Amsterdam CS. W rozkładzie na 2009 r. (przez rok) funkcjonowało połączenie pomiędzy Berlinem (stacja Charlottenburg) a Gdańskiem, Kaliningradem i Ełkiem – pociąg prowadził wagony sypialne i kuszetki, włączane do składu „Podlasiaka” kursującego ze Szczecina do Białegostoku przez Trójmiasto. Od 12 grudnia 2010 r. do Szczecina wydłużono trasę innego pociągu z Berlina, EuroCity nr 179/178 do/ze stacji Praha hlavní nádraží (Praga Główna). Pociąg o nazwie „Alois Negrelli” wyruszał ze Szczecina o godz. 14:32, a podróż do czeskiej stolicy trwała ok. 7 godzin – to połączenie zostało zlikwidowane w czerwcu 2012 r. Wieczorny pociąg ze Szczecina i poranny w drugą stronę funkcjonuje w niemieckich rozkładach jazdy pod nazwą „Stettiner Haff” („Zalew Szczeciński”).

Teraźniejszość i przyszłość

Rozkład jazdy (przed 4 marca 2022 r.) między Szczecinem a Berlinem zakładał 3 połączenia bezpośrednie do stacji Gesundbrunnen kursujące codziennie oraz dodatkowo jedno w piątki (w pozostałe dni do Angermünde), a także 5 połączeń z przesiadaniem na stacji Angermünde (4 kursujące codziennie oraz jedno poza niedzielami). Czas przejazdu wynosił ok. 1:50. Od 1 sierpnia 2010 r. obowiązywała specjalna cena 10 €, która w 2017 r. została podwyższona do 11 €, w 2020 r. do 12 €, a od 2021 r. do 12,70 € na przejazdy pociągami pomiędzy obydwoma miastami. Obecnie na trasie obowiązuje także bilet grupowy Berlin-Brandenburg-Ticket, który dzięki porozumieniu z 2005 r. jest ważny także w komunikacji miejskiej w obydwu miastach. 21 grudnia 2007 r. dzięki przystąpieniu Polski do Strefy Schengen, w pociągach zniknęły kontrole graniczne.

W 2020 r. z powodu wystąpienia zagrożenia epidemicznego spowodowanego koronawirusem, od 16 marca zawieszone były połączenia przez granicę. Pociągi od strony Niemiec kończyły bieg w Tantow. Ruch przywrócono 14 czerwca. Od 8 listopada przez granicę zawieszono 6 z 9 par pociągów, a od 28 grudnia pozostałe 3 pary. Ruch przywrócono 1 lutego 2021 r. w liczbie 2 par, a miesiąc później wszystkie pozostałe.

14 stycznia 2022 r. w związku z rozpoczęciem prac modernizacyjnych na linii, wszystkie pociągi na okres miesiąca zastąpiono autobusami. 4 marca przejechał do tej pory ostatni bezpośredni pociąg na trasie Szczecin Gł. – Berlin Gesundbrunnen. Od 7 marca większość połączeń została skrócona do Passow (Uckermark), skąd do Angermünde kursuje autobusowa komunikacja zastępcza (w wybranych okresach już od/do Szczecina Gł.). Również na dalszym odcinku trasy między Eberswalde Hbf a Bernau b. Berlin okresowo wprowadzana jest komunikacja zastępcza.

W ramach trwającej modernizacji planowane jest zelektryfikowanie i dobudowa drugiego toru na brakującym odcinku Szczecin Gumieńce – Passow (Uckermark), zwiększenie prędkości do 160 km/h i montaż nowoczesnych urządzeń sterowania ruchem. Prace mają zakończyć się do końca 2026 r. Docelowo nowo wyprodukowane pociągi Stadler Flirt mają kursować do lotniska Berlin-Brandenburg jako linia RE 9.

Numeracja linii
DB Netz:
6002: S-Bahn Berlin,
6081: Berlin-Gesundbrunnen – Angermünde,
6328: Angermünde – Tantow (Granica),
PKP PLK:
409: Tantow (Granica) – Szczecin-Gumieńce,
408: Szczecin-Gumieńce – Szczecin Główny.

Nazwy linii DB:
RE 3: Berlin – Angermünde
RB/RE 66: Angermünde – Szczecin

Rozkład jazdy:
DB:
203: Berlin – Angermünde
209.24: Berlin – Eberswalde Hbf
209.66: Angermünde – Szczecin Gł.
PKP:
368: Berlin – Szczecin Gł.